Hoe gaat het herstelproces van wondgenezing na een operatie?

Heb je een operatie gehad of onderga je binnenkort een operatie aan je hand, pols of arm? Belangrijk om te weten is dat je lichaam na een operatie een complex herstelproces doorloopt, dat uit verschillende fasen bestaat. In deze blog leggen we je uit hoe wondgenezing verloopt, van de eerste reactie van het lichaam tot de uiteindelijke vorming van een litteken. Ook vertellen we je graag het belang van Handtherapie na een operatie aan je hand, pols of arm bij het genezingsproces.

Wat gebeurt er met de huid na een operatie?

Bij een operatie aan de hand, pols of arm wordt er door de arts een incisie (snede) gemaakt. Aan het einde van de ingreep wordt de huid meestal gehecht. Deze hechtingen blijven ongeveer 10 tot 14 dagen zitten, waarna ze worden verwijderd. In de tussentijd komt er een genezingsproces op gang waarbij uiteindelijk een litteken achterblijft, dat geleidelijk vervaagt.
 

Hoe verlopen de fasen in het genezingsproces?

Wondgenezing verloopt in drie hoofdfasen: de ontstekingsfase, de proliferatiefase en de organisatie/remodelleringfase. Elk van deze fasen heeft een specifieke rol in het herstelproces.
 

1. Ontstekingsfase (0-5 dagen)

Direct na de operatie treedt de eerste fase in werking. Beschadigde bloedvaten trekken samen en er vormt een bloedstolsel om het bloeden te stoppen. Het lichaam reageert door een reparatiemechanisme in gang te zetten. De ontstekingsfase wordt gekenmerkt door plaatselijke roodheid, zwelling en pijn. Deze symptomen zijn tot op zekere hoogte normaal en hebben als doel je te beschermen tegen overbelasting van het beschadigde weefsel, waardoor het optimaal kan herstellen. In deze fase worden beschadigde cellen opgeruimd en wordt er een voorlopige structuur (matrix) gevormd, die als basis dient voor het aanmaken van nieuw weefsel. Deze fase duurt gemiddeld tot vijf dagen.

2. Proliferatiefase (5-28 dagen)

De proliferatiefase begint kort na de ontstekingsfase en overlapt deze soms. Tijdens deze fase wordt de matrix (een soort klimrek) gebruikt om nieuw weefsel op aan te maken. Dit weefsel ontwikkelt zich tot littekenweefsel. In het begin kan dit littekenweefsel stijf en strak aanvoelen, wat kan leiden tot verminderde bewegingsvrijheid in het (omliggende) operatiegebied. Daarom is het in deze fase belangrijk om, onder begeleiding van een handtherapeut, oefeningen te doen. Dit helpt de flexibiliteit van het weefsel te verbeteren en beperkingen te voorkomen. De proliferatiefase duurt meestal ongeveer 21 tot 28 dagen.

3. Organisatiefase/remodelleringfase (28 dagen - 2 jaar)

In deze laatste fase van het genezingsproces, ook wel de remodelleringfase genoemd, wordt het eerder gevormde littekenweefsel geleidelijk omgezet in sterker bindweefsel. Het litteken wordt na verloop van tijd steeds soepeler en elastischer, en het weefsel wordt beter bestand tegen belasting. In deze fase neemt de kracht in het behandelde gebied langzaam toe en de huid blijft zich verder herstellen. Het kan tot wel twee jaar duren voordat het litteken volledig is ontwikkeld en het weefsel zijn uiteindelijke sterkte heeft bereikt.
 

De rol van handtherapie in het herstelproces

Handtherapie speelt een cruciale rol in het herstel na een operatie. Een handtherapeut kan je begeleiden met verschillende technieken die de genezing bevorderen. Zo helpt de therapeut je met wondzorg en advies over hoe je de wond het beste zelf kunt verzorgen, zodat infecties worden voorkomen. In een latere fase kan littekenmassage helpen om de soepelheid van het littekenweefsel te verbeteren en kan helpen het uiterlijk van het litteken te verzachten.

Oefentherapie is daarnaast essentieel om de bewegingsvrijheid en kracht in het gebied te bevorderen; de therapeut gebruikt een passend oefenprogramma waarbij rekening wordt gehouden met jouw specifieke situatie. In sommige gevallen kan spalken nodig zijn om de juiste positie van de hand of pols te ondersteunen tijdens het genezingsproces. Door al deze methoden kan de handtherapeut je helpen om optimaal te herstellen en weer voluit te functioneren in het dagelijkse leven.

Ben je geopereerd of onderga je binnenkort een operatie en wil je begeleiding bij het wondgenezingsproces? Neem dan contact met Xpert Handtherapie op.